SAĞLIKLI BESLENMEK

Yiyecek içecek sektörü, her ülkenin kendi üretimine ve mutfağına göre değişen temel bir pazardır.

Tüm canlıların yaşamlarının devamı için gerekenler; Oksijen, besin ve su.  Sağlıklı yaşam bu temel ihtiyaçların temini kadar, denge, miktar ve kalitesine de bağlıdır. Sağlıklı beslenme dediğimiz zaman kast edilen aslında dengeli ve dönüşümlü beslenmedir. 

Her yerde, her kaynakta, her söylemde bahsedilir; Sağlıklı beslenin! Dengeli beslenin! Ama nasıl?

Basit düşünelim, evinizde bir bitki yetiştireceksiniz ya da bir hayvan. İlk düşündüğünüz şey nasıl sulanacağı ya da ne yiyeceği olur. Baktığımız canlılara gösterdiğimiz bu özenin çok fazlasını bir ömür boyu kendimize göstermemiz gerekir. Bir ömür boyu diyorum çünkü hastalanıp da sağlığımızı kaybettikten sonraki sağlıklı beslenme çabaları çok anlamlı olmuyor malasef! 

Tamamlayıcı Tıp konusunda hocam Dr. Hüseyin Nazlıkul’dan öğrendiklerimle, hala yanında ve beraber yürütmekte olduğumuz çalışmaların içinde beslenme de önemli bir yer tutmakta. Beslenme bir alışkanlıktır. Beslenmeyi, ailesel, yöresel, kişisel, bilgi, görgü ve maddi etkileyen çok sayıda faktör vardır.

Mademki sağlıklı yaşam için ya da hastalıklardan uzak olabilmek için beslenme önemli, o zaman halkımızın bu konuyu öğrenmesinde biz hekimlere önemli bir görev daha düşmekte. Bize danışan herkese ama öncelikle hastalarımıza, beslenmeleri ile ilgili bilgi vermemiz gerekir. Her hastamıza, hiç yılmadan, hiç usanmadan… Hatta okullarda sağlıklı beslenme ayrı bir ders konusu olarak anlatılmalıdır. Eğitimle başlar sağlık; işte o zaman bugünkü gibi her sayfada her dergide her kanalda söylenenlerle daha az karışır kafalar.

Sağlıklı beslenmeden anlamamız gereken; Değişimli ve dönüşümlü olarak her besin grubunu tüketmektir. Besin grupları ise bilindiği üzere; Proteinler, karbonhidratlar ve yağlardır. Bu hep söylenir yazılır da ben yirmi seneye yaklaşan hekimlik hayatımda şunu gördüm ki; bu isimleri biliyoruz ama neyin karbonhidrat, neyin protein olduğunu bilmiyoruz.

Çok genel bir sınıflama yaparsak, tahıl, tahıl ürünleri, şeker ve türevleri karbonhidrattır; et, süt ve hayvan ürünleri ise proteindir. Bakliyatlar ise doğal karbonhidrat ve protein yapısındadırlar.

Hangi besin gruplarında nelerin olduğunu anlatmaktansa uzak durmamız gereken besin gruplarını akılda tutmak daha kolay olacaktır. Beslenmemizden katı bir şekilde uzak tutmamız gereken besinlerin başında rafine gıdalar özellikle rafine yani işlem görmüş, doğallığını yitirmiş, faydası kalmamış olan karbonhidratlar gelmektedir. Bunlar da başlıca beyaz un, beyaz şeker ve tüm alkollerdir.

Gerek kronik hastalıkların, ağrılı tabloların, alerjilerin, sindirim sistemi hastalıklarının (kabızlık, gaz, ülser, reflü vb) ve şişmanlık hastalığının tedavisinde ilk adımı siz kendiniz atın ve rafinasyondan uzak beslenin. Farkı önce siz göreceksiniz.

Uzak durmamız gerekeni vurguladık. Yapmamız gereken de doğada bulunan onca çeşit doğal sebze, meyve,  bakliyat, tahıl grubundan dönüşümlü olarak tüketmek. Doğal bir besin grubu bile olsa her gün her öğün yemek de dönüşümlü beslenme tanımına uymaz.

Meyvelerin içeriği de karbonhidrattır ama doğal karbonhidrattır. Meyve şekerinin adı fruktozdur. Ancak sağlıklı diye çok miktarda tüketilen fruktoz da glukoza dönüştüğü için ve hem de yapısı gereği sağlıklı olmaktan çıkar.

Doğal, dönüşümlü ve çeşitli beslenme dahilinde gerekli vitamin ve mineralleri de almış oluruz. Bu durumda dışarıdan hazır vitamin mineral tabletlerine de gerek kalmaz.

Öneriler:

-       Beyaz un yerine tam tahıl unları ve mamülleri seçin.

-       Beyaz şeker ve beyaz şeker içeren tüm gıdalardan uzak durun.

-       Beyaz şeker yerine kahverengi şeker kullanın.

-       Yiyeceğiniz yemeklerin miktarına dikkat edin.

-       Doyduğunuz anı kollayın, her ne yiyorsanız da doyduğunuzu fark ettiğiniz an bırakın.

-       Çok geç saatlerde yememeye özen gösterin.

-       Yemek yerken su içmeyin.

-       Fastfood! (sanırım söylenebilecek bir şey yok bu konuda)

-       En önemlisi sağlıklı olan bu besin gruplarını dönüşümlü olarak tüketmeyi alışkanlık haline getirin.

Süt de doğal bir gıda değildir, bir başka yazımın konusu olacak…

Sağlıkla kalın…

Dr. Tijen Acarkan